معرفی ده فیلم برتر بهروز وثوقی

معرفی ده فیلم برتر بهروز وثوقی

وبسایت اردبیل سینما با افتخار تقدیم می کند: معرفی ده فیلم برتر بهروز وثوقی – در یک  تاپ تن دیگر رسیدیم به ستایش شده ترین بازیگر و هنرمند سینمای ایران،کسی که بی شک در جایگاه امروز سینمای مان در بین جشنواره های معتبر و جهانی به عنوان سینمایی که پیام هایی را به زبان سینمایی عنوان می کند نقشی بزرگ و غیرقابل انکار داشته است. اگر حتی بعد از گذشت ۴۰سال از رفتنش به دیارغربت و عدم فعالیتش در سینمای ایران هرساله و مکرراً یادی از او می شود اصلا مایه تعجب نیست چرا که او آفریننده به یاد ماندنی ترین و تاثیرگذارترین نقش های سینمای ایران است.

سینماگران و بازیگران صاحب نام بسیاری به دلیل علاقه و عشقی خاص که به بهروز وثوقی داشتند وارد سینما شدند و او را الهام بخش خود معرفی کرده اند نام هایی چون پرویز پرستویی، بهمن قبادی، شهاب حسینی، نوید محمد زاده، مهدی هاشمی و بسیاری دیگر هم چون خسرو شکیبایی که هیچ وقت منکر عشقش به او نبوده است حتی با اینکه نه هم دوره بودند و نه حتی تجربه فیلمی مشترک را داشتند.

حتی در بین بازیگران و کارگردانان زن هم بسیاری خود را متأثر از او دانسته اند: لیلا حاتمی، فاطمه معتمد آریا، گلشییفته فراهانی، تهمینه میلانی و بسیاری نامهای دیگر.

حتی در سال ۲۰۰۰ عباس کیارستمی کارگردان صاحب نام سینما، جایزه آکیرا کوروساوای خود را بدون اینکه حتی بداند وی در سالن مراسم حضور دارد به او تقدیم کرد و او را علت علاقه مند شدنش به سینما و در نهایت حضورش بر روی آن سن معرفی کرده بود.

روند شکل گیری سینمای هنری و صاحب پیام و اصطلاحا سینمای موج نو با فیلم قیصر و بازی بی نظیر او بود، در یکی از سیاسی ترین فیلم های سینمای ایران و بدون شک پر حرف و حدیث ترین اثر مسعود کیمیایی او برای اینکه در نقش سید رسول که معتاد به مصرف هروئین است موفق عمل کند مدتی با معتادها و کارتن خواب ها حشر و نشر می کند، روشی برای نزدیک شدن هرچه بیش تر به درون  نقش که به روش متد اکتینگ مشهور است.
در مورد او بسیار گفته شده و اغلب در ستایش و تمجید از او بوده، بازیگری که اگر امکان فعالیت در سینمای پس از انقلاب را می یافت به احتمال قریب شاهد دو سه جین نقش ماندگار دیگری بودیم اما دریغ و افسوسی بزرگ تا سال ها برای ما عاشقان سینما می ماند از این دوری و غیبت.

این همه ستایش و تعریف در وصف کسی نبود جز خلیل وثوقی که همه اورا با نام بهروز وثوقی می شناسند و این نوشته هدفی جز ستایش او ندارد چرا که در معرفی او و فیلم هایش بسیار گفته و نوشته اند و به اندازه کافی معرف هست.

برای انتخاب ۱۰فیلم برتر بهروز وثوقی خیلی با خودم کلنجار رفتم که کدام فیلم بهتر و ماندگارتر است؟ نقش آفرینی اش در کدام فیلم درخشان تر بوده است؟ کدام فیلم باشد؟ کدام نباشد؟ ترتیب فیلم ها چگونه باشد و در اخر به این نتیجه رسیدم که فیلم ها را براساس سال تولیدشان دسته بندی کنم و فیلم هایی را در این لیست قرار دادم که بنظرم بازی او از ماندگاری و تاثیر گذاری بیش تری برخوردار بوده است پس این شما و این ۱۰فیلم برتر او.

۱ – قیصر (۱۳۴۸)

معمولا تا حرف سینمای پیش از انقلاب که می شود بسیاری از ما یاد سینمایی موسوم به فیلم فارسی می افتیم، فیلم فارسی اصطلاحی بود که به سینمایی همراه با رقص و اواز و لوتی هایی به عنوان قهرمان ها و مرد اول های فیلم اطلاق می شد که در حین فیلم به مشکلاتی سطحی به اندازه شخصیت سطحی و کوچه و بازاری خودشان بر میخوردند، قهرمان هایی که وقتی با این مشکلات که بیش تر مربوط به مریضی یکی از نزدیکان و عزیزانشان و یا نارو خوردن از دوستان نزدیک و یا دشمنان قسم خورده شان مربوط می شد به کاباره ها و عیش  نوش پناه می بردند و طبیعی بود که این فیلم ها و داستانشان و چالش های قهرمان هایش مردمی  را که به سینما و دیدن ان ها می رفتند را فقط برای ۹۰ ذقیقه و ان هم  فقط از بعد عاطفی و احساسی درگیر خود می کردند و اتفاقا این فیلم ها فروش خوبی هم داشتند و به اصطلاح بفروش بودند.

اما در سال ۱۳۴۸ اتفاق مهمی در سینمای ایران افتاد و شاید مهم ترین اتفاق سینمایی تاریخ سینمای ایران رقم خورد.

فیلمی که هم کلاه مخملی ها و تیپ مشکی ها را داشت که قهرمان هایی با اصول مردانگی و فتوت بودند، هم رقص و اواز و کاباره داشت هم اولین موسیقی متن قوی، هم فیلمبرداری مناسب و به موازات قصه و مناسب داستانش داشت و هم تیتراژی حاوی پیام فیلم و همه ی این ها زیر نظر کارگردانی که پیش از این فیلم تجربه یک کارگردانی مستقل داشت و چندین دستیاری در کنار ساموئل خاچیکیان بزرگ را و ان کارگردان مسعود کیمیایی بود، اما متفاوت ترین تیپ، شخصیت فیلم و هم چنین پر حرف و حدیث ترین بازی فیلم مربوط به کسی بود که پیش از این فیلم در فیلم هایی موافق و مشترک با جریان غالب سینمای دهه ی ۴۰ بازی کرده بود یعنی بهروز وثوقی.

موفقیت قیصر به عوامل بسیاری بر می گشت، کارگردان و نویسنده اش خود از همان محله ها و زیر بازارچه نواب های فیلم بالیده بود و کودکی و نوجوانی خود را گذرانده بود، اسفندیار منفرد زاده آهنگساز جوان و نو اندیشی بود که با آن ضرب زورخانه ای اش جلوه دیگری به فیلم داده بود، عباس کیارستمی با تیتراژش و ان پهلوان ها و تصاویر روی بدن شان مخاطبان ان زمان را در ابتدای فیلم مشتاق دیدن فیلم می کرد و همه اینها را باید در نهایت در چکیده فیلم که همان نقش قیصر با بازی بهروز وثوقی بود خلاصه کرد، قهرمانی که شبیه به هیچ کدام از قهرمان های پیش از خود در سینمای ایران نبود،به قانون و شهربانی اعتماد و اعتقادی نداشت، احترامی برای ریش سفیدان و پهلوان ها قائل نبود و با اصول خودش زندگی می کرد اصولی که بنظرش درست می امد هم چون اگر نزنی تورا می زنند و اگر نکشی تو را زودتر خواهند کشت.

قیصر به قدری همه چیزش درست از آب در امده بود که هم مخاطبان خاص سینما را راضی کرد به طوری که پس از دیدن فیلم نه تنها از جنبه عاطفی با فیلم و شخصیت هایش درگیر شده بودند بلکه از نظر فکری و ذهنی هم با چالش هایی جدی در بینش هایشان مواجه شده بودند و همچنین فیلم  فروش فوق العاده و دور از انتظاری داشت و پس از قیصر جریانی در سینمای ایران آغاز شد موسوم به جریان موج نو که همان ورود فکر و ایده به سینما بود که باعث شد روال منطقی تر و واقع گرایانه تری را در فیلم ها شاهد باشیم.

بهروز وثوقی پس از قیصر تبدیل به نماد سینمای اعتراضی شد و همه رفتارها و سکناتش در فیلم هم چون نوع لباس پوشیدن و کفش ها و حتی مدل مو و راه رفتنش تبدیل به ایده ال های ان دوره در بین مردم و خصوصاً جوان ها شد.

۲ – طوقی (۱۳۴۹)

سال ۴۹ سال بسیار شلوغ و پر هیاهویی در کارنامه بازیگری بهروز وثوقی است، سالی است که پس از موفقیت قیصر سیل پیشنهادات برای نقش اول فیلم ها به سوی او روانه می شود و او در ۶ فیلم قبول به ایفای نقش می کند و از این نظر شلوغ ترین سال  بازیگری اوست.

یکی از این فیلم ها فیلم طوقی است، فیلمی که یکی از درخشان ترین آثار مرحوم علی حاتمی است. طوقی فیلمی درام با قصه ای ایرانی، سنتی است.

شاید در مورد طوقی بسیاری از افراد و منتقدان گفته باشند که فیلم فارسی و دارای ویژگی های فیلم فارسی است اما طوقی اثری شاخص و ممتاز در کارنامه همه عواملش است، از علی حاتمی که به عنوان نویسنده و کارگردان فیلم بود تا بهروز وثوقی و ناصر ملک مطیعی که بیش تر اورا در فیلم های فارسی و جاهلی دیده بودیم.
اسفندیار منفرد زاده که اتفاقا در قیصر هم با موسیقی فیلم رنگ و جلای دیگری به  قیصر داده بود در طوقی هم موسیقی جاودانه دیگری ساخته است، موسیقی که حال و هوای جماعت کبوتر باز و رسم و رسومات مردمان سنتی کاشان و جامعه ی آن دوره را به خوبی ملموس کرده است.

اما بازی بهروز شاید به توان به جرات گفت از بازی اش در فیلم قیصر هم یک سر و گردن بالاتر است، خصوصا مونولوگ (تک گویی) به یاد ماندنی او در فیلم که اورا مشغول صحبت و درد و دل با دایی اش با نقش آفرینی ناصر ملک مطیعی میبینیم محال است که از یادمان برود، تک گویی که مازیار پرتو فیلمبردار فیلم در خاطراتش ان را این گونه عنوان می کند: همه ما بعد از اینکه علی حاتمی کات داد و صحنه را ضبط کرد پشت صحنه داشتیم اشک می ریختیم خود بهروز هم حال مساعدی نداشت و بسیار در لحظه و نقش فرو رفته بود.

۳ – رضا موتوری (۱۳۴۹)

رضا موتوری فیلمی به نویسندگی و کارگردانی مسعود کیمیایی بود که دقیقا یک سال پس از قیصر ساخته شد.
رضا موتوری فیلمی بود که بسیاری از عوامل اصلی اش در قیصر هم با کیمیایی همکاری داشتند واز نظر قصه و فرم سینمایی بسیار به فیلم قیصر شبیه بود از جمله بهروز وثوقی در نقش ضد قهرمان و یا لاقل قهرمانی که شباهتی به قهرمان های رایج سینمای آن دوران ندارد و به شدت از تیپ گونه بودن دور و هرچه بیش تر به عمق و شخصیت درونی تر و متفاوت تری نزدیک شده بود ایفای نقش می کند، اسفندیار منفرد زاده باز هم به عنوان آهنگساز موسیقی متن فیلم حضور دارد و بهمن مفید هم همانند قیصر در این فیلم نقش کوتاهی را دارد.

اما فیلم تفاوت بزرگی با تمام فیلم های پیش از خودش که در سینما ساخته و اکران می شد داشت و ان هم صدای فرهاد مهراد با ترانه ای از شهیار قنبری بر روی فیلم بود که در متن فیلم و در لحظات هیجانی و احساسی فیلم طنین اش ما را بیشتر و عمیق تر به داخل قصه پرت می کرد.

یکی از دلایل گیرایی و ماندگاری فیلم رضا موتوری بی شک صدای خاص و با صلابت فرهاد بود که پیش از آن کمتر کسی صدای فارسی خواندن او را شنیده بود و شهیار قنبری ترانه سرای ۱۷ساله ای بود که با ترانه مرد تنها نوید ترانه سرا و شاعری خوش اتیه را می داد.

اما بازی بهروز وثوقی هم همانند تمام فیلم هایی که کارگردانی صاحب سبک چون کیمیایی و قصه ای قدرتمند در پس کار باشد خیره کننده از اب در امده بود.

خصوصا سکانسی که در دیسکو مابین رضا موتوری و چند نفر از کسانی که قصد رقصیدن با معشوق رضا را دارند دعوای سختی  در می گیرد و مشاجره بعد از ان بین فرنگیس و رضا و آن دیالوگ های انفجاری رضا که  همانند بمب بر سر فرنگیس که او را شماتت می کند هوار می شود.

مسعود کیمیایی در رضا موتوری همانند قیصر و فیلم هایی که پس از این فیلم ساخت، جهان مورد علاقه خود را با آدم هایی که دوست دارشان بود آفریده بود، جهانی که برگشتن به اصول انسانی و رسم و رسومات جاری بر روابط عاطفی و فتوت ها و غیور مردی را می پسندید و فریاد می زد و قهرمان هایش هیچ اعتقادی به تمدن و پیشرفت روز به روز آن و پول و ثروت اندوزی ندارند و به سان عصیان زده هایی هستند که از هرچه رنگ تعلق دارد رو گردانند جز مفهوم خاص رفاقت و خانواده و همه این جهان سینمایی را تماما در رضا موتوری می توانیم ببینیم خصوصا شاه سکانس و کلیدی ترین سکانس فیلم یعنی سکانس مشاجره بین رضا و نامزدش فرنگیس و البته در انتهای فیلم و صحنه زخمی شدن رضا به دست دوستانش در سینما هم شاهد بازی بی نظیر و تکان دهنده ای از بهروز وثوقی هستیم.

۴ – پنجره (۱۳۴۹) – معرفی ده فیلم برتر بهروز وثوقی

پیش از این هم عنوان کردم که سال ۴۹سال بسیار مهم و تعیین کننده ای در کارنامه بهروز وثوقی بود چرا که همه منتظر بودند ببینند او پس از فیلم قیصر و سر و صدایی که به پا کرد در چه فیلمی و چه نقشی بازی خواهد کرد ولی با توجه به تعداد فیلمی که او در این سال ایفا کرد و موفقیت دو چندانش و تثبیت کردن خود به عنوان بازیگری که هم پول ساز است و هم نقش های چند وجهی و سخت و متفاوت را به خوبی باورپذیر و درخشان ایفا می کند این سال را باید برای او سال درخشانی بدانیم.
پنجره هم همانند رضا موتوری قصه تنهایی یک آدم در تقابل با جامعه در حال مدرن شدن و قشر صاحب نفوذ و ثروتمند جامعه است و کارخانه اتومبیل سازی عموی سهراب سالاری که وی به قصد کار کردن در آن خانه و مادرش را در آبادان ترک می کند همان نماد ثروت و مدرنیته است که سهراب را در انتها تنها تر و بی کس تر از آنچه در آغاز بود می بینیم.

پنجره هم تا حدود بسیار از همان گروه رضا موتوری بهره می برد بهروز وثوقی در نقش سهراب سالاری نقش جوان اول فیلم را ایفا می کرد، اسفندیار منفرد زاده آهنگساز فیلم بود، فیلمبردار نصرت الله کنی و ترانه ای از شهیار قنبری را عماد رام اجرا می کرد اما کارگردان و نویسنده پنجره جلال مقدم بود.

پنجره از گروه بازیگران خوب و حرفه ای ان زمان هم بهره می برد، از جمله گوگوش که در نقش دختر عموی بهروز در فیلم نقش مقابل او را ایفا می کند، فرخ ساجدی در نقش پسر عموی او و هم چنین ژاله علو بازیگر و دوبلور پر سابقه که همگی در نقش های خود خوش درخشیده اند اما فیلم پنجره یک بازیگر جوان را هم به سینما معرفی کرد، نوری کسرایی که تنها ۱۹سال داشت برای اولین بار مقابل دوربین قرار گرفت و تا سال ۵۷ و وقوع انقلاب نقش افرینی های خاطره انگیزی را رقم زد و شاید بتوان از قاب های ماندگار فیلم پنجره به سکانس هایی که او و بهروز وثوقی مقابل هم بازی می کردند هم چون سکانس قایق سواری و غرق شدن ترانه توسط سهراب سالاری اشاره کرد.

۵ -داش آکل (۱۳۵۰) – معرفی ده فیلم برتر بهروز وثوقی

داش آکل چهارمین همکاری مشترک بهروز وثوقی و مسعود کیمیایی بود تا روند سالی یک فیلم این دو هم چنان باقی مانده باشد، روندی که تا سال ۵۳ و فیلم گوزنها ادامه دار بود. مسعود کیمیایی فیلمنامه فیلم را براساس داستان کوتاه داش آکل نویسنده نام دار یعنی صادق هدایت نوشته و تا حدود بسیاری هم به داستان هدایت وفادار مانده بود.

شاید بهتر باشد که برای صحبت از این فیلم و بازی بهروز وثوقی در نقش داش آکل بیش تر به نظر شخصی خودم رجوع کنم چرا که عمیقاً این فیلم را دوست دارم و با ان  زندگی کرده ام. داش آکل در مورد تنهایی ها و دغدغه ها و غصه های یک مرد تنها در ولایت شیراز زمان قاجار است که به همراه فیلم خاک جز معدود آثار اقتباسی کارنامه موفق کیمیایی است.

در داش آکل برای اولین بار گروه چهار نفره معروف کیمیایی به عنوان نویسنده و کارگردان، بهروز وثوقی به عنوان مرد اول فیلم، اسفندیار منفرد زاده به عنوان آهنگساز و نعمت حقیقی به عنوان فیلمبردار شکل گرفت و تا فیلم گوزنها هم ادامه دار بود، گروه موفقی که با جدایی بهروز وثوقی از هم پاشید.

موسیقی منفردزاده به قدری در هماهنگی کامل با صحنه ها و سکانس های فیلم هست که فضای سنگین و غمبار موجود در فیلم و از طرفی صحنه های نزاع و درگیری داش آکل و دشمن قسم خورده اش کاکا رستم را با تعلیق بیش تری به مخاطب تزریق می کند.

اما همه عوامل داش آکل از کیمیایی به عنوان رهبر و مدیر کار گرفته تا منفردزاده و حقیقی و بازی های درخشان بهمن مفید در نقش کاکارستم و جلال و ژاله علو که بگذریم بازی بهروز چیز دیگریست، شاید بتوان گفت درونی ترین و زیر پوستی ترین بازی اورا در تمام دوره ی نزدیک به دو دهه ای بازیگری اش در سینمای پیش از انقلاب شاهد بودیم.

کافیست فقط به سکانس های درد و دل داش آکل با طوطی اش، صحنه های میگساری و صحبت هایش با رقاصه میخانه بیشتر دقت کرد تا به عمق و قدرت هنر بازیگری وی پی برد.

گفتنی است بهروز وثوقی در داش آکل نقش لوتی و جاهلی را که در نیمه عمرش قرار دارد را ایفا می کند و برای هرچی بهتر بازی کردن نقش داش آکل علاوه بر گریم سنگین و زخم های روی صورت و تراشیدن موی سرش خودش هم اکت ها و حرکاتی به بازی اش افزوده است همچون تغییر در نوع راه رفتن و افزودن خط و چین های بیش تر به حالت چهره اش برای نمایاندن خستگی و حالت عرفانی داش آکل.

۶ – دشنه (۱۳۵۱) – معرفی ده فیلم برتر بهروز وثوقی

دشنه فیلمی به کارگردانی فریدون گله است که پس از این فیلم دو همکاری دیگر هم با بهروز وثوقی داشت. فیلم دشنه شباهت چندانی به سینمای هنری موسوم به موج نو نداشت و فیلم دارای پیام عمیقی هم نیست اما یکی از دلایل ماندگاری فیلم در اذهان مردم شخصیت جالب عباس آقا چاخان فیلم با نقش افرینی بهروز وثوقی است که رگه هایی از طنز هم دارد و پیش از دشنه بهروز وثوقی را کمتر در این قالب و نقش که خنده را بر لبان مخاطب بنشاند دیده بودیم و موفقیت این فیلم که با حضور بازیگران صاحب نام دیگری هم چون فروزان، حسین گیل و غلامرضا سرکوب بود موجب شد بعدها بهروز به این توانایی و ویژگی شخصیتی خود پی ببرد که در فیلم هایی هم چون ممل آمریکایی و ماه عسل و سازش بیشتر شاهد آن هستیم.

یکی دیگر از دلایل ماندگاری فیلم دشنه ترانه ی دستهای تو با صدای داریوش اقبالی است که در احساسی تر شدن و همراهی بیش تر مردم با فیلم نقش بسزایی داشت.

اما هرچقدر هم که بازی بهروز را در مقایسه با فیلم های قصه گو و نقش های پیچیده ترو تکنیکی ترش ضعیف بدانیم از صحبت کردن او با لکنت زبان که فریدون گله در فیلم گنجانده بود نباید به راحتی عبور کرد و شاید اگر همگی بدانند و بگویند که جای او در فیلم چنگیز جلیلوند صحبت کرده است اما سر صحنه های فیلم برداری فیلم که خود بهروز به نحو احسن از پس این گونه صحبت کردن بر امده است.

۷ – تنگسیر (۱۳۵۲) -معرفی ده فیلم برتر بهروز وثوقی

تنگسیر فیلمی به نویسندگی و کارگردانی امیر نادری است  که پیش از تنگسیر در فیلم قیصر به عنوان عکاس حضور داشت و پس از آن دو فیلم موفق و متفاوت خداحافظ رفیق را در سال ۵۰ و تنگنا را در سال ۵۱ ساخت.
تنگسیر براساس داستانی از صادق چوبک نویسنده نامدار ایرانی است و معروف است که امیر نادری برای اینکه اجازه ساخت فیلم را از صادق چوبک و علی عباسی تهیه کننده و سرمایه گذار فیلم بگیرد عنوان می کند که فیلمی در حد فیلم های جان فورد خواهد ساخت که البته این گفته به شدت اغراق گونه است اما فیلم با توجه به امکانات ۴۵سال قبل واقعاً فیلم خوش ساختی است که در سراسر فیلم شمارا میخ کوب می کند.

بهروز وثوقی در فیلم تنگسیر که هم به صورت رنگی ضبط شده است و هم صدابرداری فیلم سر صحنه است با صدای خودش در نسخه نهایی فیلم صحبت کرده است اتفاقی که در سینمای پیش از انقلاب اتفاق نادری بود چرا که فیلم ها تقریبا همگی دوبله می شدند و ما شاهد صدای خود بازیگران کم تر بودیم و شاید به همین دلیل بوده است که بهروز وثوقی پیش از گروه فیلمبرداری و سایر اعضای گروه به جنوب می رود تا لهجه بوشهری و تنگستانی را یاد بگیرد.

گریم و نوع لباس پوشیدن بهروز و البته سایر بازیگران فیلم و خصوصا نحوه راه رفتن وی در فیلم که معمولا بدون کفش و پای برهنه است به قدری خوب و باور پذیر از اب در امده است که باورمان می شود که بهروز متولد تنگستان است و اصلا خود زار ممد مبارز مردمی آن منطقه است.

فیلم تنگسیر فیلمی سیاسی، اجتماعی است که ابتدا به مبارزات شخصی زار ممد می پردازد و رفته رفته مبارزات وی با همکاری مردم منطقه در برابر ظلم و جور حاکمان رنگ و بوی جمعی و اعتراضی می گیرد. بهروز وثوقی برای نقش آفرینی در تنگسیر برنده جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره جهانی دهلی نو شد و هم چنین امیر نادری هم جایزه بهترین کارگردانی جشنواره جهانی سپاس را برنده شد.

۸ – گوزنها (۱۳۵۳) -معرفی ده فیلم برتر بهروز وثوقی

سال ها قبل در اواسط دهه  ۵۰ میلادی جریانی موسوم به متد اکتینگ یا بازیگری متد توسط تهیه کننده، کارگردان و آموزگار بازیگری بزرگ تاریخ سینما یعنی لی استراسبرگ در سینمای هالیوود تثبیت و رواج پیدا کرد.

سبک بازیگری متد روشی برای ایفای نقش ها را ترویج می داد که در آن بازیگر باید خود را از تنش ها و مشکلات زندگی شخصی و واقعی اش جدا می کرد تا هرچه بیش تر درگیر  مشکلات و تنش های نقشش در فیلم شود.
این روش را بازیگران بزرگی هم چون مارلون براندو، پل نیومن، آل پاچینو، جک نیکلسون، داستین هافمن، رابرت دنیرو و دانیل دی لوییس و بسیاری دیگر از بزرگان در سینما اجرا و پیاده کرده اند اما این روش سخت و طاقت فرسا که گاهاً باعث می شد بازیگر تا مدت مدیدی نتواند به حالت طبیعی و زندگی عادی اش باز گردد را برای اولین بار بهروز وثوقی در سینمای ایران اجرا کرد آن هم برای بازی در نقش سید رسول فیلم گوزن ها که معتاد به هروئین است.
البته پیش از آن برای بازی در نقش زار ممد فیلم تنگسیر که داستان های آن در تنگستان بوشهر می گذرد او حدود یک ماه زودتر از گروه به جنوب رفت تا کاملا به لهجه مردمان تنگستان مسلط شود و همین روش برای ایفای نقشش هم تبعیت از روش و سبک متد اکتینگ محسوب می شد اما برای ایفای نقش سید رسول در فیلم گوزنهای کیمیایی بود که روش و فلسفه ی اجرای نقش توسط بهروز وثوقی معروف شد.

برای بازی در این فیلم که بهروز نقش معتاد به هروئینی را بازی می کرد و به گفته ی خودش که در کتاب خاطراتش هم عنوان کرده و تنی چند از بازیگران فیلم هم اشاره کرده اند حدود ۶ ماه را به هم نشینی با معتادان هروئین گذرانده است و حتی یکی از آن ها را با خود به خانه اش می برده و سر صحنه های فیلم برداری و لوکیشن های فیلم  حاضر می کرده تا تمام حالت های وی را بتواند به درستی اجرا کرده و در فیلم نشان دهد و عجیب نیست که پس از ۴۰ سال هم چنان نام بهروز و فیلم هایش در ذهن ما ماندگار شده است چرا که او برای آن نقش ها سختی های بسیاری کشیده است.

بازی در نقش سید رسول گوزنها که توسط پارتنر مقابلش یعنی قدرت با بازی فرامرز قریبیان دچار تغیر و تحولاتی در زندگی اش می شود که در نهایت به مرگ هر دو دوست می انجامد جایزه بهترین بازیگر مرد جشنواره جهانی فیلم تهران را برای بهروز وثوقی به ارمغان آورد.

۹ – کندو (۱۳۵۴) – معرفی ده فیلم برتر بهروز وثوقی

کندو دومین همکاری بهروز وثوقی و فریدون گله پس از دشنه است، فیلمی که در حال و هوای جریان موج نوی سینما ساخته شده است. کندو فیلمی روانشناسانه و تا حدودی با مایه های عرفانی است.

ابی نسیه و آقا حسینی از زندان آزاد می شوند و همین آغاز سفر درونی و استحاله ذهنی، عرفانی ابی است، سفری که پس از یکی دو روز شب را به صبح رساندن دوباره به زندانی شدن ابی و آقا حسینی می انجامد.

ابی و آقا حسینی پس از اینکه از هم جدا می شوند دوباره در قهوه خانه ای همدیگر را می یابند و در طی ترنا بازی حکمی توسط آقا حسینی که داوود رشیدی نقشش را بازی می کند به ابی با بازی بهروز وثوقی ابلاغ می شود که باید از ابتدای لاله زار تا انتهای تجریش را به تمام کافه ها و بار ها رفته و بدون دادن پول، غذا و نوشیدنی بخورد و بیرون بیاید حکمی که همه افراد حاضر در قهوه خانه متفق القول می گویند باطل است و از عهده ی ابی خارج اما ابی عزمش جزم است.
ابی که در کودکی مورد اذیت و ازار زیادی قرار گرفته است و همه ی گذشته و اکنونش در شکست و سرخوردگی خلاصه می شود اکنون قصد دارد خودش را به خودش ثابت کند و به قول خودش که پس از هر بار کتک خوردن مثل آدمی که تنش میخاره و میخاروننش از درد کتک خوردن خوشش می آید و با این پیش زمینه سفر درونی اش را آغاز می کند، سفری که بی شباهت به سفر سیمرغ های عطار در هفت شهر عشق نیست.

همچنین یکی از دلایل ماندگاری فیلم کندو در اذهان ما جدای از داستان کندو که داستان خیلی از ما است و بازی های دیدنی بهروز  وثوقی و داوود رشیدی و رضا کرم رضایی اهنگی به نام کندو است که  توسط ابراهیم حامدی در فیلم خوانده می شود، اهنگی که با صدای رسا و جاودانه وی جلوه ی دیگری به فیلم داده است.

۱۰ – سوته دلان (۱۳۵۶) – معرفی ده فیلم برتر بهروز وثوقی

پس از فیلم طوقی همکاری دیگری از علی حاتمی و بهروز وثوقی شاهد نبودیم تا اینکه در فیلم به یاد ماندنی و درام احساسی سوته دلان این دو بار دیگر به هم رسیدند. بهروز وثوقی که نقش مجید ظروفچی را در فیلم ایفا می کند پسر مجرد و عقب افتاده ذهنی است که تحت حمایت برادر بزرگتر خود به نام حبیب آقا ظروفچی با نقش آفرینی جمشید مشایخی قرار دارد.

گریم بهروز وثوقی برای این نقش از سنگین ترین و در عین حال نوآورانه ترین گریم های سینمای آن زمان ایران بود و به همین جهت اتللو فاوا که از برجسته ترین گریمورهای سینمای ایتالیا بود قالب سری که در فیلم بهروز وثوقی استفاده کرده است را ساخت.

همانند فیلم طوقی تک گویی بهروز وثوقی در اتاقکش که مشغول صحبت با خود و داداش حبیب اش است از ماندگار ترین مونولوگ های تاریخ سینمای ایران است.

فیلم سوته دلان همانند بیشتر آثار مرحوم علی حاتمی پر از دیالوگ های پر مایه و قدرتمند است که به مرور تبدیل به ادبیات روزمره مردم مان شده است که یکی از آن دیالوگ ها توسط جمشید مشایخی ادا می شود جایی که می گوید همه ی عمرمان را دیر رسیدیم که شاید در ملامت خودش است که بیش از اندازه به مساله برادر معیوبش سطحی نگریسته بود.

فیلم پر از مسائل اخلاقی و ستایش اصول سنتی فرهنگ ایرانی هم چون محوری بودن نهاد خانواده،  به غلط قبح دانستن و نگرش منفی نسبت به زنان روسپی و بدکاره و همچنین دلسوزی و مهربانی که در جای جای فیلم از جانب داداش حبیب نثار مجید بردار معیوب و عقب افتاده اش می شود است.

شاید به سختی بتوان موردی مشابه را در سینمای مان یافت که با شخصی که ذهنیت و رفتار متعادل و نرمالی ندارد اظهار همدردی و همذات پنداری کرد اما مجید آقای ظروفچی را بهروز وثوقی به قدری بی نقص اجرا و ارائه کرده که با تمام رفتارها و تصمیماتش موافقت می کنیم و هم رای هستیم و گاهاً که دلش از روزگار و مصیبت های ذاتی اش می گیرد ماهم با او اشک ریخته و دل نگرانش می شویم.

گفتنی است که اکبر عبدی برای نقشی که حدود ۱۲ سال بعد در فیلم مادر علی حاتمی ایفا کرد به وضوح نقش مجید ظروفچی را مد نظر داشته و با الگو برداری از او توانست به زیبایی نقشش را ایفا کند.

منبع: سلسله