معرفی اساتید هنر فیلمبرداری: اسلامیر ایزک

معرفی اساتید هنر فیلمبرداری: اسلامیر ایزک

آشنایی با مدیران فیلمبرداری مطرح سینمای ایران و جهان – اسلامیر ایزک

عاشقان سینمای کیشلوفسکی بخوانند

وبسایت اردبیل سینما تقدیم می کند: اولین بار نوشتن و معرفی فیلمبرداران سینمای ایران و جهان در کلاس مبانی تصویربرداری پیشرفته جناب آقای عبداله شکری در انجمن سینمای جوان اردبیل با پیشنهاد ایشان به فکرم رسید.

ایشان در جلسه ای از هنرجویان خواستند تا با معرفی و آوردن بیوگرافی مختصر فیلمبرداران، به سبک های فیلمبرداری فیلمبرداران صاحب سبک سینمای جهان بپردازیم. نحوه استفاده از دوربین شامل قاب بندی ها، حرکت دوربین، استفاده از تکنیک های دراماتیک برای القای حس و حال صحنه به وسیله نورپردازی، معرفی فیلم های شاخص یک فیلمبردار که به صورت یک مقاله باید سرکلاس ارائه می شد.

درهر صورت با راهنمایی های ایشان و میل و خواست خودم، مقاله ای برای کلاس آماده کردم. این نوشته را بیش و کم درباره فیلمبرداری آقای حسن پویا که از فیلمبرداران شاخص سینمای ایران هستند، ارائه دادم. به این علت درباره حسن پویا کار کردم که ایشان تجربه و علم کافی را در فیلمبرداری فیلم های عریض را داشند و در فیلم های نظیر مریم مقدس، ارتقاع پست و… از تکنیک پرده عریض استفاده کرده و با لنزهای آنامورفیک این فیلم ها را ساخته اند. حسن پویا در تلویزیون نیز، تصویربرداری بسیار درخشان «شوق پرواز» را با هنرمندی تمام بر عهده داشته اند.

حالا بعد از تمام این بحث ها در پست های آینده سعی خواهیم کرد تا با معرفی فیلمبرداران سینمای ایران و جهان بحث های خوبی داشته باشیم. در این پست با «اسلامیر ایزک» در خدمت شمائیم. (این پست را چهار سال پیش، در وبلاگ خودم منتشر کرده بودم.)

اسلامیر ایزک (Slawomir Idziak) متولد ۲۵ ژانویه ۱۹۴۵ در کاتویک لهستان است. او به عنوان مدیر فیلمبرداری در بیش از ۴۰ فیلم لهستانی و خارجی کار کرده است.

او با کریستوفر زانوس، چهارده فیلم کار کرده که شامل (The Constant Factor (1980 و (The Year of the Quiet Sun (1984 است. او در همه فیلم های اولیه کریستوفر کیشلوفسکی شامل فیلم های تلویزیونی و فیلم های آغازین خارجی اش همکاری داشته است. این دو نفر در فیلم های معروفی چون «فیلم کوتاهی درباره کشتن» و «زندگی دوگانه ورونیکا» و «سه رنگ: آبی» همکار بوده اند.

اسلامیر ایزک همچنین با کارگردانان مشهوری نظیر رایدلی اسکات، John Sayles، Michael WinterBottom، John Duigan نیز کار کرده است. وی دو فیلم نیز به کارگردانی و نویسندگی خودش داشته است. حضور جدی او در فیلم هایی چون Gattaca (1997)(2000) Proof Of Life و سقوط بلک هاک (۲۰۰۱) یا آرتور شاه (۲۰۰۴) کاملاً دیده شده است.

او در سال ۲۰۰۳، نامزد دریافت جایزه آکادمی بفتا، به عنوان بهترین مدیر فیلمبرداری برای فیلم سقوط بلک هاک گردید. اسلامیر به عنوان مدیر فیلمبرداری در Harry Potter And The Order Of The Phoenix (2007) و پنجمین فیلم اقتباسی از سری نوشته های فانتزی J.k Rowling که به وسیله David Yates حضور داشته است. او همچنین در آینده ای نزدیک به عنوان مدیر فیلمبرداری در فیلم (of Warsaw 1920  Battle (2011 حضور خواهد داشت که اولین فیلمش به زبان لهستانی و با تکنیک فیلمبرداری ۳ بعدی خواهد بود.

او در سال ۲۰۰۳، نامزد دریافت جایزه آکادمی بفتا، به عنوان بهترین مدیر فیلمبرداری برای فیلم سقوط بلک هاک گردید. اسلامیر به عنوان مدیر فیلمبرداری در Harry Potter And The Order Of The Phoenix (2007) و پنجمین فیلم اقتباسی از سری نوشته های فانتزی J.k Rowling که به وسیله David Yates حضور داشته است. او همچنین در آینده ای نزدیک به عنوان مدیر فیلمبرداری در فیلمof Warsaw 1920  Battle (2011) حضور خواهد داشت که اولین فیلمش به زبان لهستانی و با تکنیک فیلمبرداری ۳ بعدی خواهد بود.

اسلامیر در مدرسه های فیلم در برلین ، لندن کپنهاگ تدریس می کند. وی بسیاری از سمینارها را در زمینه فیلمبرداری در سایر کشورها رهبری می کند. او همچنین در جریان کار کردن روی استودیوی فیلم مجازی، وب سایتش تحت عنوان Film Spring Open را راه اندازی کرده است که برای کاربران این امکان را فراهم می آورد که به عنوان یک مخاطب جهانی شاهد درست کردن فیلم ها باشند. شرکت کنندگان می توانند نظرات خود را به اشتراک بگذارند، تجهیزات را تغییر دهند یا با هم نمایشنامه بنویسند. هدف، ایجاد یک موسسه اینترنتی فیلمسازی است که به وسیله همدیگر حمایت می شود. با هم فیلم می سازند و در تبلیغ و توزیع و پخش فیلم ها نظارت می کنند.

توضیحات اسلامیر ایزک درباره سینمای کشور لهستان:

کشور ما لهستان، سالهای زیادی در گوشه عزلت بوده، تصمیم گرفتیم به هر طریقی که شده سیستم متفاوتی را به کار بگیریم و در ابتدا همه توپ ها را به زمین مدرسه های فیلم انداختیم. ما تنها دو قسمت کارگردانی و بخش فیلمبرداری داشتیم. بنابراین این دو گروه افراد، همیشه بالا سر تولیدات بودند. در لهستان یک فیلمبردار در درجه دوم اولویت کاری قرار دارد. و کار وی روی پروژه خیلی زود شروع می شود.

کارگردان به دلیل اهمیت جلوه بصری فیلم یک دستیار بر حسب تفسیر و نگارش از فیلمنامه و داستان پیش بینی می کند و آن فیلمبردار پروژه است.

بنابراین این چیزی ناخوشایند بود زمانی که من به ناگهان پی بردم که اینجا یعنی در غرب کارگردان کسی است که به فیلمبردار می گوید: «دوربین را اینجا بگذار.» منظورم این است که این دو حرفه تخصص های متفاوتی از هم هستند. من واقعاً باور نمی کنم که با پاره ای از پیش بینی های آموشی همیشگی، ممکن خواهد بود که یک کنترل همیشگی روی بازیگران و حرکت تصاویر داستان داشته باشیم و اینکه تصمیم گرفتن درباره یک برداشت منحصربفرد و لنزها و جنبه های بصری آن.

در شروع کار با یک کارگردان نباید با او خیلی صمیمی شویم. من به شخصه کسی هستم که به خوبی هدایت می شوم. من به عنوان فیمبردار باید تمامی اتفاقاتی را که در محل فیلمبرداری رخ می دهد را از جایگاه یک تماشاگر معمولی مشاهده کنم.

بنابراین من معتقدم در فرآیند کار گروهی و به طریقی مثالم بر می گردد به سینمای لهستان که ما دستیاران خلاق کارگردان هستیم؛ این مثال خوبی است و جواب می دهد.

ده فرمان موسی (تلویزیونی: ۱۹۸۷)

این یک داستان جالب است. اما در این میان من نمی خواستم فیلم «فیلم کوتاهی درباره کشتن» را انجام دهم. کیشلوفسکی نزد من آمد و پیشنهاد فیلمبرداری تمام ده اپیزود را به من داد. مشکل کار اینجا بود که این پروژه برای سری تلویزیون های ۱۶ میلیمتری طراحی شده بود. برای یک فیلمبردار لهستانی فیلمبرداری ۱۶ میلیمتری حکم یک کابوس را دارد زیرا کیفیت لابراتوارهای ما بسیار پایین بودند. و من تصمیم گفتم اپیزود ۹ را کار کنم. یک داستان بسیار ساده درباره عشق و حسادت. سپس کیشلوفسکی به من گفت: حقه ات را دانستم. لحظه ای که من آماده بودم تا اپیزود ۹ را کار کنم، تو وقت نداشتی که آن را انجام دهی. و حالا که من آماده هستم تو نمی خواهی.

من به کیشلوفسکی گفتم: گوش کن که چرا نمی خواهم این فیلم را کار کنم؛ بعد از نیم ساعت یک شخص کشته می شود، بعد از نیم ساعت یکی دیگر در زندان کشته می شود؛ این داستانی است غم انگیز! چرا باید آن را انجام دهم. او آدمی کله شق بود و مرا مجبور به این کار کرد. به او گفتم: باشه. من این کار را تحت شرایط نور سبز انجام می دهم و تمام فیلترهایم را به کار می گیرم و سرسختانه روی این مسئله ایستادم. کیشلوفسکی که بسیار عصبانی شده بود گفت: من نمی خواهم سبز باشد. من ده اپیزود دارم و نمی خواهم این یکی سبز باشد. به او گفتم: به خودت ربط دارد. یا با سبز کار می کنم یا کار نمی کنم.

روز بعد نزد من آمد و گفت: من ۱۰ اپیزود را کار می کنم. خب. اگر یکی سبز شود اجازه بده سبز شود. این تصمیم توست. سبز بگیر. و شما می دانید که این اتفاق اولین بار در زندگی ام می افتاد. یک کارگردان به من بگوید هرچه را می خواهی انجام بده.

ترجمه متن: مرتضی طالب پور | برگرفته شده از مقاله Lindsay Amos در صفحه سینما

استرالیا – آگوست ۱۹۹۵