مرور کارنامه هنری یدالله صمدی
به بهانه درگذشت وی
وبسایت اردبیل سینما گزارش داد: مرور کارنامه هنری یدالله صمدی – یدالله صمدی کارگردان سینما و تلویزیون متولد سال ۱۳۳۱ در شهر مراغه بود. این کارگردان فعالیت سینمایی خود را با فیلم «تختخواب سه نفره» از دستیار کارگردانی نصرت کریمی در سال ۱۳۵۱ آغاز کرد و در سال ۱۳۶۳ اولین فیلم خود «مردی که زیاد می‌دانست» را ساخت و با همین فیلم برنده جایزه سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی از سومین جشنواره فیلم فجر شد.
یکی از مهم‌ترین مولفه‌های آثار یدالله صمدی که خود فیلمنامه اکثر کارهایش را نوشته است توجه به فرهنگ بومی آذری و استفاده از داستان‌های اصیل این سرزمین است که حاصل آن را می‌توان در فیلم‌های «اتوبوس»، «ساوالان»، «دمرل» و «سارای» مشاهده کرد.
در این میان فیلم «اتوبوس» به عنوان یکی از پرفروش ترین فیلم‌های آن دوره نیز شناخته می‌شود. اما عرصه فعالیت صمدی تنها در این بازه محدود نمی‌شود. او فیلم «ایستگاه» را ساخت که علیرغم نادیده گرفته شدن از سوی داوران در جشنواره فجر به عنوان فیلم منتخب منتقدان و نویسندگان سینمایی در سال ۶۳ برگزیده شد.
صمدی در ادامه فعالیت های خویش دوباره به ژانر کمدی شهری بازگشت و آثاری چون «آپارتمان شماره ۱۳» ، «دو نفر و نصفی» و «معجزه خنده» را خلق کرد. فیلم «آپارتمان شماره ۱۳»، جایزه سیمرغ بلورین بهترین فیلم و فیلمنامه را در سال ۶۹ از جشنواره فجر کسب کرد و نام او را بعنوان کارگردانی کاربلد که در گیشه نیز موفق است مطرح کرد. «آپارتمان شماره ۱۳» داستان مردی است که از کرمان راهی پایتخت می‌شود تا ارث پدری‌اش، را بفروشد و کارگاه تراشکاری کارفرمای خود را در زادگاهش خریداری و با دختر محبوبش ازدواج کند؛ اما آپارتمان به دلیل وجود ساکنان مجتمع که آدم‌های بدقلقی هستند فروش نمی‌رود. فیلم با بهره‌گیری از یکی از بهترین کمدین‌های زمان خود یعنی علیرضا خمسه در گیشه نیز موفق بود.
«دو نفر و نصفی» یکی از شیرین‌ترین فیلم‌های صمدی بود. فیلم داستان زن جوانی است که دختر ۱۱ ماهه‌اش، پریسا را به پارک می‌برد، اما کالسکه در سراشیبی پارک به حرکت درمی‌آید و از پارک خارج می‌شود. زن مسیری را به دنبال کالسکه می‌دود اما در نهایت آن را گم می‌کند. کالسکه مقابل خانهٔ دو پسرعمو، به نام‌های خسرو (فرامرز قریبیان) و علیرضا (علیرضا خمسه) متوقف می‌شود. خسرو راننده است و علیرضا عکاس دوره‌گرد و دلقک. پسرعموها سعی می‌کنند پریسا را به دیگران بسپارند و از دست او خلاص شوند، اما کسی حاضر نمی‌شود از او نگهداری کند. در نهایت مجبور می‌شوند خود از پریسا مراقبت کنند. آن دو به تدریج به دختر کوچک علاقه‌مند می‌شود و حضور پریسا زندگی این دو مرد مجرد را به کلی تغییر می‌دهد. فیلم به دلیل طرفداران بی‌شمارش بارها و بارها از تلویزیون بازپخش شد.
وی در دهه ۸۰ نیز آثاری چون «بانوی من» و «شهرآشوب» را کارگردانی کرد.
صمدی در طی سال های ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۰، سریال «شوق پرواز» را درباره زندگی شهید عباس بابایی، به سفارش بنیاد شهید و امور ایثارگران برای شبکه اوّل سیما کارگردانی کرد و این نخستین تجربه تلویزیونی او به شمار می‌رفت که با موفقیت و استقبال چشمگیری مواجه شد. در این سریال شهاب حسینی ایفاگر نقش شهید بابایی و الهام حمیدی همسر ایشان بود. صمدی تلاش کرده بود روایتی متفاوت و ملموس از زندگی این شهید بزرگوار ارائه دهد و همین امر «شوق پرواز» را به سریالی جذاب و به دور از هر گونه شعارزدگی تبدیل کرده بود.
صمدی در سال ۹۲ سریال مناسبتی «هفت سین» را برای عید نوروز ساخت. داستان دو خانواده که به اجبار، تعطیلات نوروز را کنار یکدیگر و در یک خانه اجاره‌ای می‌گذرانند. با توجه به شناخت خوب صمدی از کمدی این سریال نیز سریالی پرطرفدار شد.
«پدر آن دیگری» آخرین فیلم یدالله صمدی در ژانر کودک ساخته شد. فیلم داستان یک کودک است که با وجود رسیدن به ۶ سالگی هنوز حرف نمی‌زند و همه او را مسخره می‌کنند و در خانواده و اطرافیان به غیر از مادر کسی از او حمایت نمی‌کند و بیشتر به پسر بزرگتر توجه دارند. این فیلم با بهره‌گیری از بازی خوب حسین یاری، هنگامه قاضیانی و بازیگر خردسال فیلم نظرهای مثبت زیادی را به خود جلب کرد.
همچنین صمدی به مدت سه سال (۱۳۸۰-۱۳۷۷) مدیرعامل خانه سینما بود و علاوه بر آن ریاست کانون کارگردانان سینمای ایران را نیز بر عهده داشت. صمدی در هفدهمین دوره و همچنین در سی امین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم فجر، داوری بخش مسابقه سینمای ایران را عهده دار بوده است.
این کارگردان که مدتی قبل برای پیوند کبد در بیمارستان بستری شده بود، سه‌شنبه (سوم مهر ماه ۱۳۹۷) درگذشت. روحش شاد و یادش گرامی.