وب سایت اردبیل سینما گزارش داد: مرور جشنواره فیلم فجر دوره ۲۱ – بیست و یکمین دوره جشنواره فیلم فجر ۱۲ الی ۲۲ بهمن ۱۳۸۱ در تهران برگزار شد.
داوران:
گلاب آدینه بخش مسابقه سینمای ایران
امیر اسفندیاری بخش مسابقه سینمای بین المذاهب
محمد بزرگ نیا بخش مسابقه سینمای ایران
کامبوزیا پرتوی بخش مسابقه سینمای ایران
رولند جافه بخش مسابقه سینمای بین الملل ـ کارگردان
حمید جبلی بخش مسابقه فیلم های اول
محمدرضا جعفری جلوه بخش مسابقه سینمای ایران
کریستف زانوسی بخش مسابقه سینمای بین الملل ـ کارگردان
تاد سولاندز بخش مسابقه سینمای بین الملل ـ کارگردان
رسول صدرعاملی بخش مسابقه سینمای ایران
کیانوش عیاری بخش مسابقه فیلم های اول
مهرداد فخیمی بخش مسابقه سینمای ایران
مهرداد فرید بخش مسابقه سینمای ایران
بهمن قبادی بخش مسابقه فیلم های اول
سدومیر کولار بخش مسابقه سینمای بین الملل
داریوش مهرجویی بخش مسابقه سینمای بین الملل
دبیر:
محمدمهدی عسگرپور
مقررات جشنواره :
سینمای ایران
هدف جشنواره در این بخش، عرضه و معرفی فیلم های ارزشمند یک سال فعالیت فیلمسازی و تشویق هنرمندان برگزیده سینمای ایران است.
برنامه های این بخش شالم قسمت های زیر است:
الف: مسابقه سینمایی بلند و داستانی کوتاه
فیلم های سینمایی که تا بهمن ۱۳۸۱ در تهران و همچنین در دوره های گذشته جشنواره به نمایش درنیامده باشند، می توانند، در این بخش شرکت داشته باشند.
فیلم های داستانی کوتاه متقاضی شرکت در مسابقه نیز لازم است تا آثارشان از سه دقیقه کمتر و از پانزده دقیقه بیشتر نباشد و به علاوه سال تولیدشان نیز بعد از ۱۳۸۰ باشد.
یک گروه انتخاب که اعضایش توسط دبیر جشنواره تعیین می شود، پس از بازبینی همه فیلم های شرکت کننده، حداقل بیست فیلم بلند و بیست فیلم کوتاه را برای این بخش انتخاب خواهد کرد.
یک گروه داوری شامل حداقل پنج نفر که رئیس و اعضای آن از میان هنرمندان و صاحبنظران توسط دبیر جشنواره برگزیده خواهند شد فیلم های بخش مسابقه را داوری کرده، جوایز زیر را اهدا می نمایند:
سیمرغ بلورین، برای بهترین فیلم
سیمرغ بلورین، جایزه ویژه گروه داوران
سیمرغ بلورین، برای بهترین کارگردانی
سیمرغ بلورین، برای بهترین فیلمنامه
سیمرغ بلورین، برای بهترین بازیگر زن
سیمرغ بلورین، برای بهترین بازیگر مرد
سیمرغ بلورین، دو جایزه، برای بهترین دستاوردهای فنی و هنری
سیمرغ بلورین، برای بهترین از بین آثار هنر و تجربه
سیمرغ بلورین، برای بهترین فیلم کوتاه داستانی
شخصیت هایی که در تهیه یا توزیع فیلم های مسابقه سهمی داشته باشند نمی توانند در گروه داوری شرکت کنند.
نامزدهای دریافت جایزه در هر رشته توسط گروه داوران حداکثر تا ۴۸ ساعت قبل از مراسم پایان اعلام خواهند شد.
هیچ جایزه ای در مسابقه نمی تواند بطور هم ارزش میان دو یا چند اثر تقسیم شود.
نماینده ای از جشنواره می تواند بدون حق رأی در بحث های گروه داوران شرکت کند.
ب: چشم واقعیت (مسابقه برای آثار مستند)
کلیه فیلمهای مستند بلند و کوتاه که تولیدشان بعد از ۱۳۸۰ باشد می توانند در این بخش مسابقه شرکت نمایند. یک هیأت داوری مستقل، که توسط دبیر جشنواره برگزیده خواهد شد فیلم های برگزیده هیأت انتخاب را داوری و دو جایزه:
یک سیمرغ بلورین
یک گواهی افتخار
را به برگزیدگان این رشته اهدا خواهند کرد.
ج: خارج از مسابقه
فیلم های این بخش که هم ارز فیلم های بخش مسابقه هستند شامل آثاری می شوند که به لحاظ رعایت مقررات، به جهت عضویت یکی از سازندگان فیلم در گروه داوری امکان نمایش در بخش مسابقه را نداشته باشند و یا سازنده فیلم، خود راساً خواستار نمایش اثرش در این بخش باشد.
د: فیلم های میهمان
فیلم های این بخش، از بین آثار ارزشمندی که به جهت تکمیل تعداد فیلم های بخش مسابقه موفق نشده اند، به جشنواره راه یابند، در این بخش به نمایش درمی آیند. به همه فیلم هایی که به بخش های مسابقه، خارج از مسابقه، و میهمان راه یافته اند گواهی شرکت اهدا خواهد شد.
ه: فیلم اول برتر
یک هیأت داوری مستقل به انتخاب دبیر جشنواره از بین آثار نخست فیلمسازان کلیه بخش ها اعم از مسابقه فیلم های بلند، مسابقه
فیلم های کوتاه داستانی، مسابقه آثار مستند و فیلم های بخش میهمان را جداگانه داوری و به برترین آنها «سیمرغ بلورین» اهدا می نماید.
و: محبوب ترین فیلم جشنواره
جشنواره، چون دوره های گذشته، از طریق مراجعه به آرای تماشاگران از بین فیلم های بخش مسابقه، به محبوب ترین فیلم ایرانی در بخش مسابقه جایزه سیمرغ بلورین اهدا خواهد کرد.
ز: مرور آثار
در این دوره جشنواره به منظور ستایش از کوشش های ارزشمند هنرمندان برگزیده شامل دو بازیگر، یک کارگردان و یک فیلمبردار طی مراسم ویژه ای تجلیل به عمل آمده و آثار نمونه شان به نمایش درخواهد آمد.
سینمای بین المللی
هدف از برپایی این بخش، نمایش آثاری است که امکان ارزیابی بهتر و بیشتر وضعیت و موقعیت سینمای ایران را در مقایسه با سایر کشورها فراهم آورد.
برنامه های این بخش شامل قسمت های زیر است:
الف: مسابقه بین المللی
فیلم های این بخش با هدف شناخت و ارزیابی آن گونه توانایی ها و ظرفیت های انسان که موقعیت یگانه او را بین سایر مخلوقات مشخص می سازد، برگزار می شود.
جشنواره فیلم هایی را برای این بخش می پذیرد که:
یکم: سال تولیدشان بعد از ۲۰۰۰ باشد.
دوم: در دوره های گذشته جشنواره به نمایش درنیامده باشند.
سوم: پیش از فوریه ۲۰۰۳ در تهران نمایش داده نشده باشند.
چهارم: به زبان انگلیسی یا فرانسه و یا دارای زیرنویس به یکی از دو زبان یاد شده باشند.
هر کشور می تواند حداکثر دو فیلم بلند، سه فیلم کوتاه و کشور ایران حداکثر سه فیلم بلند و چهار فیلم کوتاه را در بخش مسابقه شرکت دهد.
فیلم های شرکت کننده را یک گروه انتخاب که اعضایش را دبیر جشنواره تعیین می نماید ملاحظه و گزینش می نمایند.
یک گروه داوری بین المللی شامل حداقل پنج نفر که اعضای آن از میان هنرمندان و صاحبنظران برگزیده خواهند شد، فیلم های مسابقه را داوری کرده و جوایز زیر را اهدا می نمایند:
سیمرغ بلورین، برای بهترین فیلم بلند
سیمرغ بلورین، برای بهترین کارگردان
سیمرغ بلورین، برای بهترین فیلمنامه
سیمرغ بلورین، برای بهترین بازیگر
سیمرغ بلورین، برای بهترین دستاورد هنری یا تکنیکی
سیمرغ بلورین، ویژه گروه داوران
سیمرغ بلورین، برای بهترین فیلم کوتاه داستانی
هیچ جایزه ای در مسابقه نمی تواند بطور هم ارزش میان دو یا چند اثر تقسیم شود.
نماینده ای از جشنواره می تواند بدون حق رأی در بحث های گروه داوران شرکت کند.
ب: خارج از مسابقه
فیلم های این بخش که هم ارز فیلم های بخش مسابقه هستند شامل آثار می شوند که:
۱ـ به لحاظ مغایرت سال تهیه شان با مقررات یا تکمیل تعداد فیلم های مسابقه موفق نشده باشند به بخش مسابقه راه یابند.
۲ـ به لحاظ رعایت مقررات ـ از جهت عضویت یکی از سازندگان فیلم در هیأت داوری ـ امکان نمایش در بخش مسابقه را نداشته باشند.
۳ـ سازنده فیلم خواستار نمایش اثرش در این بخش باشد.
به همه فیلم هایی که به بخش مسابقه یا خارج از مسابقه راه می یابند گواهی شرکت اهدا خواهد شد.
ج: جشنواره جشنواره ها
فیلم های این بخش از میان فیلم های برگزیده ای که در جشنواره های مختلف جهانی به نمایش درآمده اند، انتخاب خواهند شد.
د: نمایش های ویژه
برای این بخش سه گروه فیلم پیش بینی شده است:
فیلم هایی که به مناسبت رویدادهای خاصی در سینما برگزیده می شوند.
فیلم های کوتاه و بلند، اعم از داستانی و یا مستند که به شناخت سینمای یک منطقه و یا سرزمین و روند تحولات فرهنگی و فنی بپردازد.
فیلم های باارزشی که تولیدشان پیش از ۲۰۰۰ بوده و تولیدات جدیدی که در جشنواره ای شرکت نداشته اند و به مسابقه نیز راه نیافته اند.
ه: محبوب ترین فیلم جشنواره
جشنواره، چون دوره های گذشته از طریق مراجعه به آرای تماشاگران فیلم های بخش مسابقه، به محبوب ترین فیلم خارجی جایزه سیمرغ بلورین اهدا خواهد کرد.
و: مرور آثار
برنامه های بزرگداشت این دوره جشنواره به ستایش از کوشش های ارزشمند هنرمندان برگزیده شامل دو فیلمساز و آثار سینمایی در کشور در شرق و غرب خواهد بود.
مقررات عمومی
هر استودیو، سازمان، نهاد و شخص می تواند هر تعداد فیلم بلند فیلم کوتاه که مایلباشد به جشنواره ارائه نماید. فیلم ها می توانند سیاه و سفید یا رنگی، ۱۶ یا ۳۵ میلیمتری باشند.
نهادها، سازمان های دولتی و تهیه کنندگان بخش خصوصی که مانند فیلم هایشان را در قسمت های مختلف جشنواره شرکت دهند باید نکات زیر را رعایت نمایند:
الف: برگ های درخواست شرکت در جشنواره را تکمیل نموده و همراه عکس، پوستر، بروشور و غیره حداکثر تا ۲۰ آذرماه ۱۳۸۱ به دفتر جشنواره تحویل نمایند.
ب: نسخ اولیه فیلم ها باید حداکثر تا یازدهم دی ماه ۱۳۸۱ به دفتر جشنواره تحویل گردد.
تصمیم درباره برنامه های جشنواره و همچنین تعیین تاریخ ساعت نمایش فیلم ها با جشنواره خواهد بود.
پس از تحویل کپی فیلم ها به دفتر جشنواره، امکان خارج کردن آنها از برنامه وجود ندارد.
اخذ تصمیم نهایی درباره هر نکته ای که در مقررات حاضر پیش بینی نشده و یا ابهامات ناشی از مفاد آن با دبیر جشنواره است.
درخواست شرکت در جشنواره به منزله قبول کامل مقررات بالاست.
یادداشت دبیر جشنواره :
در آستانه ی ورود به دهه ی سوم برگزاری این رویداد مهم، لزوم ایجاد تغییرات و یافتن قالبی بهتر برای جشنواره ای که قرار بوده تا حد قابل قبولی پاسخگوی نیازهای امروز سینمای ایران باشد و در عین زمینه ی مناسبی برای ارتباطات جدید فرامرزی ایجاد کند بیش از هر چیز رخ می نمود. هر چند نیازهای امروز سینمای ایران بسیار گسترده و فراوان است، لیکن جشنواره ی فجر نشان داده که در بسیاری از اوقات می تواند دریچه ی خوبی برای نگاه به افق های دورتر سینما باشد. از این مجال استفاده کرده و به تمامی سینماگران کشورمان که با سختی های فراوان کارهای بزرگ و به یادماندنی انجام می دهند خسته نباشید می گویم.
محمدمهدی عسگرپور
بیانیه هیأت داوران :
بیانیه هیأت داوران بخش مسابقه ی سینمای ایران:
سپاس خدای را که هرچه می آفریند زیباست، خواه آدمی این زیبایی ها را دریابد و خواه چشمانش را نشوید و جور دیگر نبیند. از همین جاست که سینما به یاری چشم ها می آید تا ارتباطی میان ذهن آدمی و این زیبایی ها برقرار کند. با چنین رویکردهای هیأت داوران با دیدن ۲۲ فیلم بلند و ۲۰ فیلم کوتاه داستانی در بخش مسابقه ی سینمای ایران خود را موظف می داند به نکاتی اشاره کند.
جامعه ی ما مشکلات اجتماعی مختلفی دارد. این را همه می دانیم. حتی در نگاهی وسیع تر، جامعه ی جهانی را سیاهی های بسیاری فرا گرفته است. اما مگر نمی توان با چشم سینما سیاهی ها را شاعرانه و زیبا دید؟ معتقد به نگاه سطحی به دنیا، با پایان خوش های غفلت ساز، نیستیم. چشم بستن بر واقعیت های تلخ، تنها پاک کردن صورت مسأله است. پس در جستجوی بارقه های امید در نگاه شخصیت های قصه های تلخ، هستیم. برق امیدی که می تواند بشریت امروز را در مواجهه با تلخی های روزگار، سرپا نگاه دارد. در شرایطی که جهان دچار بحران معناست، گشودن حتی یک روزنه ی امید، بس دشوار است. اما آیا سینما در زایش معنای زندگی، ابتر شده است؟
خوش آمد گوی دیدگاه های تازه و جوان به عرصه ی سینما هستیم، اما نگرانیم که آنان صرفاً نگاه دیگران را مبنای نگاه خود قرار دهند. بضاعت سینمای ایران در به کارگیری فرهنگ ملی و نیروی انسانی خلاق و ماهر، فراتر از اینهاست. باشد که مسئولیت های خویش را چه در جایگاه مدیران فرهنگی و چه در شأن هنرمندان، بهتر از پیش دریابیم. گمان می کنیم بخش قابل اعتنایی از فیلم های تولید شده به دلایل مختلف، مجال رقابت را در جشنواره نیافتند. بدیهی است که اگر این آثار در میدانی دیگر ارایه شوند. افکار عمومی با کیفیت متفاوت از سینمای ایران مواجه خواهد شد.
بسیاری از فیلم های حاضر در جشنواره در برخی از زمینه های فنی و هنری همچون فیلمبرداری و بازیگری (خاصه در نقش های مکمل) چند گام جلوتر از گذشته است. حال آن که در برخی زمینه های دیگر، همچون فیلم نامه نویسی، نیاز به توجه بیشتر احساس می شود.
ورود صنعت دیجیتال به سینمای ایران گرچه نویدبخش کاهش دخالت دولت، ابزارسالاری، حاکمیت سرمایه و افزایش خلاقیت فیلم سازان است اما نگرانی هایی را همچون کاهش کیفیت فنی تصویر، ساده انگاری در تولید و سوء تفاهم در معادلات صنعت سینما ایجاد کرده است. انقلاب دیجیتال وقتی ما را در دوره ی تمدنی جدید وارد می کند، که هم زمان فرهنگ متناسب با آن را ایجاد کرده باشیم. به نظر ما دولت باید این همه شور و اشتیاق فیلم سازان، خصوصاً جوانان به این صنعت را به فال نیک گیرد و با تأمین صنایع پشتیبان، سینمای ایران را در این دوره ی تحولی یاری دهد تا آرزوی تولید انبوه فیلم های حرفه ای محقق شود و ما از شتاب فزاینده ای که سینمای جهان به این سو دارد، عقب نمانیم.
راهی که در پیش داریم دشوارتر از گذشته است. عرصه ی اصلی رقابت، گستره ی فرهنگ هاست. همه ی ما خلاقان و سیاست گذاران می بایست به درک دقیقی از این موقعیت رسیده، آگاهانه و با نشاط عمل کنیم.
بیانیه هیأت داوران بخش سینمای مستند:
از اینکه پس از بیست دوره برگزاری جشنواره ی فیلم فجر، این نخستین دوره است که سینمای مستند در این جشنواره رسمیت می یابد، نشانه ی درک یک قدرت فرهنگی است و نشانه ی هوشمندی برگزارکنندگان جشنواره، تبریک می گوییم به برگزارکنندگان جشنواره فیلم فجر، و به جامعه ی شریف مستندسازان.
قرار بوده است که این دوره، برآیندی از دو سال تولیدات سینمای مستند باشد؛ لکن به دلایل متنوع همه ی فیلم ها و آثار ویدئویی، به جشنواره نرسید؛ از این رو نتایج این برگزاری، برآیند کل تولیدات دو سال نیست، و بسیاری از آثار شاخص در دسترس جشنواره نبوده اند و جای آنها در مجموعه ی جشنواره خالی بوده است.
در اینجا، هیأت داوران نسبت به همه ی فیلمسازان سینمای مستند، خاصه تولیدکنندگان دو سال اخیر، ادای احترام می کند، و دست تک تک آنان را می فشرد، و آرزو می کند که راه سخت فیلمسازی مستند، به همت آنان از برای ملتی که اراده معطوف به فرهنگ و بالندگی دارد، هموار شود. و اگر می توانستیم برای همه ی شرکت کنندگان در جشنواره، جوایز مساوی پیشنهاد می کردیم، و اماجایزه های اهدایی نیز در حکم نمایندگی این سازندگان است از سوی همه ی فیلمسازان با شهامت مستند.
هیأت داوران مجموعه ی ۲۱ اثر مستند برگزیده ی هیأت انتخاب را دیده است. نخست آنکه جای بسی خوشوقتی است که فیلمسازان سینمای رسمی کشور و با سابقه ی چند دهه فیلمسازی داستانی به سینمای مستند روی آورده اند، از جمله آقایان رسول ملاقلی پور، واروژ کریم مسیحی، و خانم یاسمین ملک نصر، که توجه این بزرگواران به سینمای مستند ایران قدر می دهد، و سرمشقی است از برای نسل امروز، و جایگاه آنان محفوظ و پرارج است.
بیانیه هیأت داوران فیلم های اول:
هیأت داوران مسابقه ی فیلم های اول پیشنهاد می کند که در دوره ی بعدی جشنواره، فیلم های کوتاه اول، اعم از داستانی و مستند، در کنار فیلم های سینمایی اول مورد قضاوت قرار نگیرند، زیرا دشوار بتوان فیلم اول سینمایی یک فیلمساز را که به احتمال فراوان متکی به تجربیات متنوع و متعدد در عرصه ی فیلم کوتاه یا برنامه ها و مجموعه های تلویزیونی است، با تجربه ی واقعاً اول تصویری یک فیلمساز جوان مقایسه کرد.
اهداف :
هدف جشنواره در این بخش، عرضه و معرفی فیلم های ارزشمند یک سال فعالیت فیلمسازی و تشویق هنرمندان برگزیده سینمای ایران است.
موضوعات جشنواره :
مسابقه بین المللی
مسابقه سینمای ایران
فیلم های میهمان
مسابقه فیلم های اول
مسابقه فیلم های کوتاه سینمای بین الملل
مسابقه فیلم های کوتاه سینمای ایران
مسابقه فیلم های مستند چشم واقعیت
جشنواره جشنواره ها
نمایش های ویژه
افغانستان از نگاه سینماگران ایران
چارلی چاپلین: ماندگارترین چهره در سینمای کمدی
یاسوجیرو اوزو: صد سالگی
آکی کوریسماکی: مردی با گذشته
بزرگداشت داریوش مهرجویی
ریشارد ندو: معمار خاطره ها
ژان پرن: بازیگر، تهیه کننده و گارکردان
همراه باد با منوچهر طیاب
بزرگداشت مهرداد فخیمی
بزرگداشت حمیده خیرآبادی
بزرگداشت سعید پورصمیمی
10 فیلمساز بزرگ قرن
زنگ سینما: فیلم های کودکان و نوجوانان
توضیحات :
فیلم های متقاضی حضور در بخش مسابقه سینمای ایران
آبادان ( مانی حقیقی )
آدمک ها ( علی قوی تن )
آواز در باران ( یدالله صمدی )
آوای جبرئیل ( سیروس رنجبر )
انتظار ( محمد نوری زاد )
این زن حرف نمی زند ( احمد امینی )
بوتیک ( حمید نعمت الله )
بر باد رفته ( صدرا عبداللهی )
بیست و یک اینچ ( ابوذر صفاریان )
پروانه ها بدرقه می کنند ( ابراهیم معیری )
پرنده ای از قفس پرید ( شهرام اسدی )
پسران مهتاب ( مهدی ودادی )
تک درختها ( سعید ابراهیمی فر )
توکیو، بدون توقف ( سعید عالم زاده )
جایی دیگر ( مهدی کرم پور )
چتری برای کارگردان ( پرویز شیخ طادی )
حضرت یوسف ( بهروز یغمائیان، شهرام خوارزمی )
دوران سرکشی ( کمال تبریزی )
دو فرشته ( محمد حقیقیت )
رقص با رویا ( محمود کلاری )
رویای جوانی ( نادر مقدس )
زمزمه بودا ( حسین قاسمی جامی )
زندانی ۷۰۷ ( حبیب الله بهمنی )
زیر آواز باران ( رضا کریمی )
ساحت ( حسین فهیمی )
سر نیستی ( امید بهکار )
سفر مردان خاکستری ( امیرشهاب رضویان )
سفری چنین دراز ( سپیده فارسی )
شمع خاموش ( همایون شهنواز )
فانوس سیاه ( مهدی معدنیان )
فراری ( رضا جعفری )
قابهای خالی ( سیدعلیرضا حسینی موسوی )
قطعه زمستانی ( فرهاد مهرانفر )
کودک شاعر ( امیرقاسم راضی )
گاوخونی ( بهروز افخمی )
مردی از آسمان ( جواد ارشاد )
مزرعه پدری ( رسول ملاقلی پور )
ملاقات با طوطی ( علیرضا داوودنژاد )
وقت چیدن گردوها ( ایرج امامی )
یک روز معمولی ( حسن فتحی )
یک روز، یک زندگی، یک مرد ( جمشبد عندلیبی )
اهدای جایزه ی بین المذاهب به فیلم های بخش بین الملل
جایزه ای به نام «جایزه ی بین المذاهب» به بخش مسابقه ی بین الملل جشنواره ی فجر امسال اضافه می شود. به گزارش خبرنگار ما، جایزه ای به نام جایزه ی کلیساها در کنار بخش های مختلف جشنواره های بین الملل به فیلم هایی که دارای پیام های دینی باشند، تعلق می گیرد. این جایزه به خاطر مسلمان بودن مردم ایران، با نام جایزه ی «بین المذاهب» از امسال در جشنواره ی فیلم فجر اهدا
می شود.
به گفته ی امیر اسفندیاری، مدیر امور بین الملل بنیاد سینمایی فارابی هیأت رسمی این جایزه، سال گذشته در جشنواره ی فجر حضور داشتند و از نزدیک با این جشنواره آشنا شدند. او سپس افزود:«پس از صحبت هایی که سال گذشته با این هیأت داشتیم، قرار شد از امسال جایزه ی بین المذاهب به بخش های مختلف جشنواره اضافه شود.»
داوران این جایزه هنوز تعیین نشده اند. اسفندیاری در این مورد گفت:«حساسیت هایی که در ارتباط با این جایزه وجود دارد ما را بر آن داشت تا قانون ها و شرایط این جایزه را به دقت مطالعه کنیم، برای همین انتخاب داورها با تأخیر انجام می شود.»
به گفته ی وی، تا به حال یکی از داوران خارجی مشخص نشده اند و به زودی نام دیگر داورها نیز اعلام خواهد شد. او در ادامه ی صحبت هایش ضمن اشاره به ترکیب هیأت داوران گفت:«داوران این جایزه نباید لزوماً سینماگر باشند اما همگی اهل فرهنگ هستند. و با نگاهی دینی فیلم ها را تماشا می کنند.»
این جایزه بیشتر جنبه ی معنوی دارد و تاکنون بسیاری از کارگردان های شاخص سینمای جهان و ایران این جایزه را برده اند. تا به حال مجید مجیدی، محسن مخملباف، عباس کیارستمی، رخشان بنی اعتماد و رضا میرکریمی جایزه ی کلیساها را در جشنواره های خارجی از آن خود کرده اند. در بخش مسابقه ی سینمای ایران نیز هر ساله جایزه ای به نام بهترین فیلم دینی اهدا می شود که «خانه ای روی آب» برنده ی این جایزه در سال گذشته بود.
اولین جایزه ی بین المذاهب
در این لحظه پاکدل هیأت داوران اولین جایزه ی بین المذاهب را به روی صحنه فراخواند. کمال للعارفین از مالزی، پیتر مالون از استرالیا و امیر اسفندیاری از ایران به ترتیب از پلکان پایین آمدند. مالون خطاب به حاضرین برندگان را اعلام کرد. دیپلم افتخار برای کمال تبریزی سازنده ی «فرش باد» و سیمرغ بلورین برای رضا میرکریمی کارگردان «اینجا چراغی روشن است». اما هیچ کدام از این دو در سالن حضور ندارند و جوایز را پسران شان دریافت کردند.
جایزه ی بین المذاهب
اولین جایزه ی بین المذاهب (Inter Faiths) در مراسم اختتامیه ی جشنواره ی بین المللی فیلم فجر اهدا می شود. اعضای هیأت داوران این جایزه عبارتند از: پینر مالونه از استرالیا، کمال معارفین از مالزی و امیر اسفندیاری از ایران.
به گزارش خبرنگار ما، سال ۱۹۲۸ گروهی از کاتولیک ها، سازمان بین المللی ای با عنوان سینما و کاتولیک را تأسیس کردند که فعالیت آنها در خصوص سینما و جنبه های مختلف آنها در خصوص سینما و جنبه های مختلف آن از جمله نمایش فیلم نقد و بررسی و تولیدات خاص بود. نقطه ی آغاز این سازمان سال ۱۹۴۶ در جشنواره ی وینز و پس از آن جشنواره ی فیلم کن در ۱۹۴۸ بود. معیار اصلی این گروه کیفیت فیلمسازی و دارماتیزه کردن ارزش های والای انسانی است. این ارزش ها صرفاً ارزش های والای انسانی است. این ارزش ها صرفاً ارزش های مذهبی نیستند. بلکه جنبه های انسانی و فرهنگی اثر مهم است. همچنین فیلم ها نباید به مخاطب داخلی محدود شوند. بلکه باید از مضمون و جاذبه ای جهانی برخوردار باشند.
فیلم های ایرانی که پیش از این در جشنواره های بین المللی این جایزه را نصیب خود کرده اند عباتند از:«بچه های آسمان»، «رنگ خدا»، «سفر قندهار»، «دایره»، «رأی مخفی»، «باران»، «تخته سیاه»، «دلیران» و «زیر نور ماه».
جوایز جنبی امسال نیز حضور دارند
حضور جایزه های جنبی در جشنواره ی فیلم فجر یکی از نقاط مثبت این جشنواره به حساب می آید. جایزه های جنبی از طرف سازمان های مختلف و برای ترویج برخی از اهداف خود اهدا می شوند. ستاد احیاء امر به معروف و نهی از منکر امسال نیز
جایزه ای به برگزیده ی خود اهدا می کند.
این ستاد در توضیح جایزه ی خود آورده است:
پرداختن آثار به فضایل اخلاقی و انسانی، وجود انگاره های دینی و مذهبی، شخصیت های کوشا و تلاشگر (به نوعی مصلح و آمر به معروف) در عرصه های فردی و اجتماعی، اهتمام آثار در بهبود وضعیت فرهنگی جامعه و مقابله با تهاجم فکری و فرهنگی غرب، ایجاد روحیه و مثبت اندیشی در فرد فرد اعضاء جامعه، ترویج صفات نیک و شایسته اخلاقی و نفی رذایل و فجایع انسانی.
سازمان توانیر نیز در توضیح جایزه ای که امسال اهدا می کند آورده است:
حضور سازمان توانیر در بخش جنبی بیست و یکمین جشنواره ی فیلم فجر در واقع بهره مندی از ظرفیت های سینما برای انتقال مفاهیم و پیامدهای موردنظر صنعت برق در زمینه ی صرفه جویی در انرژی برق و تجلیل و تشویق هنرمندان و فیلم سازانی است که در آثار خود به نوعی حامل این پیام بوده اند. در این دوره از جشنواره، اعضای هیأت داوران سازمان توانیر را «بهناز سرشارزاده»، «عباس خالدنژاد» و «مهرداد غروی» تشکیل می دهند.
نشریات سینمایی و جشنواره
امسال نیز چون سال های گذشته نشریات سینمایی با ویژه نامه های خود به استقبال جشنواره ی فیلم فجر رفتند. چهارشنبه ی
هفته ی گذشته، هفته نامه ی «سینما» با شماره ای هشتاد صفحه ای زودتر از باقی نشریات سینمایی روی دکه رفته. در این ویژه نامه، گفت و گوها، گزارش و مقالات متعددی درباره ی فیلم های جشنواره ای به چشم می خورد. اما روز دوشنبه دوازدهم بهمن ماه سه
مجله ی «فیلم»، «فیلم نگار» و «صنعت سینما» منتشر شد.
این شماره ی «فیلم» به علاقمندان سینما فرصت مطالعه ی جدی درباره ی آثاری را که در جشنواره عرضه می شوند می دهد. «فیلم نگار» با رویکرد تخصصی به فیلمنامه نویسی فیلم های حاضر در جشنواره را مورد بررسی قرار داده است. و «صنعت سینما» از دریچه ی فن آوری سینما به فیلم های جشنواره نگاه کرده است.
روز یکشنبه سیزدهم بهمن نیز نشریه ی «سینمای نو»، پس از گذشت شش ماه از توقف انتشار، با سروشکلی جدید و صفحات تمام رنگی به چاپ رسید. این مجله رویکردی عمومی به فیلم های جشنواره ی امسال دارد.
در کنار این نشریات، روزنامه ی «همشهری» نیز هر روز با چاپ مطالب متنوعی از جشنواره در قالب یک ویژه نامه در جشنواره ی فیلم فجر حضوری فعال دارد. روزنامه ی «جوان» نیز ویژه نامه ای برای جشنواره منتشر کرده است. مجله های «فیلم و هنر» و «سینما و تأتر» هم با ویژه نامه های سینمایی به استقبال جشنواره آمده اند.
محمدمهدی حیدریان
محمدمهدی حیدریان معاونت سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در ابتدای صحبت هایش ضمن قدردانی از تلاش های محمدحسن پزشک که از او به عنوان مدیری ارزشمند یاد کرد که سخت ترین بیماری نیز نتوانست او را از تلاش و خدمت بازدارد، نماد سینمای ایران را به «پاسداشت این همت سترگ» به ایشان اهدا نمود. او در ادامه ضمن تشکر از تمامی دست اندرکاران جشنواره، داوران و روزنامه نگاران پیرامون ارزش و اهمیت سینما گفت:
«سینما با اهمیتی که از نظر توان و قابلیت بیان هنری و نیز قدرت تأثیرگذاری فراگیری که دارد، این فرصت را به ما می دهد تا فرهنگ و تمدن خود را به جهانیان عرضه کنیم. بدون شک در جهان امروز و آتی، ما باید خودمان باشیم تا دیده شویم و از این روی، ضروری است که نظام سینمایی کشور برای رسیدن به جایگاه جهانی خود و تکیه و رجوع خویش را بر خلاقیت هنرمندانی قرار دهند که با سرچشمه های اصیل بینش و منش اعتقادی و فرهنگی این مرز و بوم، آشنایی و پیوند دارند.»
«از سوی دیگر هنرمندان و سینماگران متعهد ما باید به فراگیری هرچه بیشتر فنون و مهارت هایی همت کنند که آثارشان را از نظر کیفیت تکنیکی و قابلیت بیان هنری برای مخاطب جهانی قابل درک و پذیرش سازد. در این صورت است که سینمای ایران بیش از پیش قابلیت این را پیدا می کند تا مضامین فرهنگی و ارزشی ایرانی اسلامی را با همه ی پشتوانه های تاریخی و تمدنی خویش در سطح و استانداردهای جهانی و فراتر از صرفاً جمع محدود شرکت کنندگان جشنواره ها، به مخاطبان عمومی عرضه کنند.»
او همچنین درباره ی سینمای ملی اضافه کرد: «داشتن سینمای ملی افتخاری است بزرگ و البته نادر در دنیای مدعی کنونی.
شاخصه های سینمای ملی را مهیا داریم:
ریشه و سابقه، دست اندرکاران آموزش دیده و باتجربه، اساتیدی که تعلیم را استمرار بخشند، دست اندرکارانی که به عنوان کار اصلی و مستمر در بخش سینما حضور داشته باشند، و بالاخره بینندگانی که باید آنها را سرمایه های اصلی و اصلی ترین شرط حیات و ادامه ی وجود سینمای ملی دانست. و البته نباید غافل شد که ویران کردن و از دست دادن بسیار سهل تر از ایجاد و حفظ است.»
حیدریان در بخش دیگری از سخنان خود پیرامون اهمیت ایجاد رنگ آمیزی های مختلف در سینما اظهار داشت: «بیننده های متفاوت برای سلیقه های متفاوت و نیازهای گوناگون خود، باید در سینما پاسخی درخور و مناسب بیابند، تا بیابند و حضوری مستمر در
سالن ها داشته باشند.
بیننده های فهیم و اهل فکر، برای حضور مستمر فیلم هایی متنوع و تأمل برانگیز و سالن هایی در خور شأن خویش می طلبند. و بدانیم که بعید است فرهنگ و هنر کشوری بتواند به معنای واقعی جایگاه جهانی پیدا کند مگر این که بتواند از پایگاه مستحکمی در بین مردم و مخاطبان بومی و به اصطلاح داخلی خود برخوردار باشد.»
معاون سینمایی وزارت ارشاد در پایان گفت:
«و نهایتاً اگر سینما هنرهفتم است، که چنین است، هنرمندانی پویا را در سایر عرصه های هنر، که پشتوانه ها و قوام دهنده های هنرهفتم خواهند بود به یاری می طلبد، که شرایط خطیر و زمان کوتاه است.»
والسلام علیکم و رحمه الله
زنگ ها به صدا درنمی آیند
نوای موسیقی جشنواره طنین انداز می شود، دکور چوبی عظیمی از انتهای صحنه به جلو می آید؛ دو راه پله که بالای هر کدام سردری نصب شده و پشت آن راه پله ی دیگری وجود دارد که از آن بالا می آیند. تندیس بزرگی از سیمرغ جشنواره روی سکویی در بالای دکور قرار می گیرد. حسین پاکدل پس از سال ها دوری از اهالی سینما به روی صحنه می آید. شعری می خواند، تبریکی
می گوید و به آن دسته از مدعوینی که تلفن همراه دارند می گوید:«می خواستیم تیزر خاموش کردن تلفن همراه را پخش کنیم اما امروز می توانید تلفن های خود را روشن کنید. اینجا هیچ زنگی به صدا درنخواهد آمد.» اشاره ی او به سیستم ضدتلفن همراه تالار وحدت است. پاکدل از مردم می خواهد تمام کسانی که در شکل گیری جشنواره نقش داشته اند تشویق شوند. سپس فیلمی از روند شکل گیری جشنواره پخش می شود. صف های طولانی، چاپ پوستر، بلیت فروشی، داورها، مردم، سینماگرها و همه و همه در این فیلم حضور دارند.
تقدیر از پزشک
گزارش پزشک از روند سینمای ایران در سال گذشته توسط یکی از همکاران وی قرائت می شود. سپس معاونت جدید سینمایی به روی صحنه می آید و پس از بیان سخنانی، از ابوالحسن داوودی رئیس خانه ی سینما می خواهد تا برای اهدای لوح و تقدیرنامه به پزشک روی صحنه بیاید. تقدیر از پزشک توسط حیدریان با تشویق سینماگران و دوست داران سینما روبرو می شود. حیدریان به صحبت هایش ادامه می دهد.
صحنه پایین می رود، دندو بالا می آید
پاکدل پیش از تقدیر از ریشارد دندو، مستندساز سوئیسی، از عکاسان می خواهد پیشانی صحنه را ترک کنند تا صحنه به زیر برود. قسمتی از صحنه پایین می رود اما پیش از بالاآمدن نوبت دندو است که روی صحنه برود. همه نگران فیلم ساز اروپایی هستیم که در چاه صحنه فرو نرود. می ترسیم که از تکنولوژی چیزی نداند، برای همین مدیر بخش بین المللی فارابی به او گوشزد می کند که مواظب چاه باشد. و دندو به سلامت از صحنه عبور می کند. پس از گذشت چند لحظه عسگرپور نیز به دعوت پاکدل به روی صحنه می رود تا از دندو تقدیر شود. دندو از مسئولان جشنواره تشکر می کند و همراه عسگرپور به پایین صحنه می روند.
مهرجویی و جوایز بین الملل
برای اهدای جوایز بخش بین الملل تنها دو داور از پنج داور حضور دارند. باقی برای گرفتن و دادن جایزه و حضور در جشنواره ی دیگری ایران را ترک کرده اند. داریوش مهرجویی و تادسولاندز روی صحنه می آیند. یکی از نکات جالب توجه شباهت این دو در رفتار و چهره است. مهرجویی فیلم های بخش بین الملل را سبب شفگت زدگی هیأت داوران عنوان کرد، چرا که به گفته ی وی این فیلم ها «گلچینی» از فیلم های خوب سال اخیر بوده اند که به نمایش درآمده اند.
مهرجویی گفت:«هیأت داوران ما برای رسیدن به نتیجه، به دور از گرفتاری ها، بحث و گفتگوهای رایج در دیگر هیأت های داوری، کار خود را انجام داد.» و افزود:«ما در کوتاهترین مدت زیباترین انتخاب را کرده ایم.»
حسین پاکدل بیانیه ی هیأت داوران بخش بین الملل را موجزترین، کوتاهترین و زیباترین بیانیه خواند. سفیر سوئد که برای گرفتن جایزه ی اول فیلم بین المللی به روی صحنه آمده بود از طرف کارگردان های این فیلم ها تشکر کرد.
تقدیرنامه ای هم برای مایکل مور مستندساز آمریکایی تدارک دیده شده بود که پاکدل از مهرجویی خواست تا از سولاندز بخواهد جایزه ی مور را به خود به آمریکا ببرد. سولاندز بعد از دو دقیقه توضیح داد و مهرجویی گفت:«هان» و سالن از خنده منفجر شد. جایزه ی بهترین بازیگری به فیلمی که تولید مشترک فرانسه وبلژیک بود تعلق گرفت. این جایزه به سفیر فرانسه داده شد. او نیز برای تشکر به زبان فارسی گفت:«من از بلژیک نیستم. سفیر فرانسه هستم. ما با هم همسایه ایم. متشکرم.» سخنان وی با تشویق حضار روبرو شد. او دوبار دیگر نیز برای دریافت جایزه بر روی صحنه خوانده شد بهترین دستاورد هنری به فیلم «مجوز عبور» و سیمرغ بلورین بهترین فیلم به «پسر». او بار آخر به زبان فراسی گفت:«امیدوارم از تشریف بنده خسته نیستیتد.» تنها برنده ی ایرانی باین بخش اصغر فرهای بود که جایزه ی ویژه ی هیأت داوران را دریافت کرد. او هنگام دریافت جایزه ی خود گفت:«خوشحالم که جایزه ام را از دستان سازنده ی فیلم «گاو» می گیرم.»
نشانه قوت فرهنگی
محمدرضا اصلانی تنها داور حاضر از هیأت داوران بخش مستند بیست و یکمین جشنواره به روی صحنه آمد. او حضور فیلم های مستند در جشنواره ی فجر را نشانه ی قوت فرهنگی دانست و این اتفاق را به جشنواره و مستندسازان تبریک گفت. اصلانی ضمن تقدیر از زنده یاد ابراهیم اصغرزاده سازنده ی «نامه های بی جواب»، از ممدحسن پزشک خواست جوایز را به برندگان اهدا کند. چرا که به گفته ی وی، پزشک سال گشذته به سینمای مستند ارج نهاد.
مانی میرصادقی سازنده ی مستند «جان مرجان» که برای دریافت دیپلم افتخار خود به به روی صحنه آمده بود ضمن تشکر از خداوند گفت:«خودم را مدیون همه ی کسانی که باعث ساخته شدن این فیلم شده اند می دانم.» پس از او سودابه با باگپ سازنده ی فیلم مستند «کشتی نوح» به عنوان برنده ی اصلی بخش مستند در حالی که سیمرغ و تقدیرنامه اش را بالا گرفته بود با صدایی لرزان گفت:«فیلم «کشتی نوح» یک پروژه ی ملی است و این جایزه به همه ی شما تعلق دارد.»
سال دیگر این چنین نباشد
هیأت داوران بخش فیلم های اول، بیانیه ی خود را با یک انتقاد آغاز کرد:«بهتر است از سال آینده فیلم های کوتاه اول با فیلم های بلند داوری نشوند. چرا که یک فیلمساز را که متکی به تجربیات فیلم کوتاه، ساخت مجموعه تلویزیونی و … است نمی توان با اولین
تجربه ی یک فیلمساز فیلم کوتاه مقایسه کرد. «کیانوش عیاری، بهمن قبادی و حمید جبلی داوران این بخش جوایز را اهدا کردند.»
مسابقه بین الملل
اخبار کشتیرانی (لاسه ها لستروم، امریکا، ۲۰۰۱)
اینجا چراغی روشن است (سیدرضا کریمی، ایران، ۱۳۸۱)
بادبادک (الکسی مرادف، روسیه، ۲۰۰۲)
بلیت برای قدس (رشید مشاراوی، هلند، فلستین، فرانسه، ۲۰۰۲)
بولینگ برای کولو مباین (مایکل مور، امریکا، ۲۰۰۲)
بی خوابی (کریستوفر نولان، امریکا،۲۰۰۲)
بیا گریه نکنیم (مین بونگ ـ هون، کره جنوبی، ۲۰۰۱)
بیشتر مارتا (ساندانتلبک، آلمان، ۲۰۰۱)
پسر (ژان پی یرداردن، لوک داردن، فرانسه،۲۰۰۲)
تا جایی که پاهای من توان رفتن خواهند داشت (هاردی مارتینس، آلمان،۲۰۰۲)
حصار مانع خرگوش (فیلیپ نویس، استرالیا، ۲۰۰۲)
خاموشی دریا (وحید موساییان، ایران ۱۳۸۱)
دخالت الهی (الیا سلمان، فرانسه، فلستین، مراکش، آلمان، ۲۰۰۲)
رقص با سگ سفید (تاکاشی تسوکینوکی، ژاپن،۲۰۰۲)
رقص در غبار (اصغر فرهادی، ایران، ۱۳۸۱)
علفزار آسمانی (مای لیسی، سای فو، چین، ۲۰۰۲)
مجوز عبور (برتران تاورینه، فرانسه، آلمان، اسپانیا، ۲۰۰۱)
مرد بزرگ، عشق کوچک، هاجر (هندان ایپکچی، ترکیه، یونان، مجارستان، ۲۰۰۱)
مرد بدون گذشته (آلی کوریسماکی، فنلاند، فرانسه، آلمان، ۲۰۰۲)
وداع های دشوار: پدرم (پنی پاناموتو پولو، یونان، ۲۰۰۲)
پینوکیو (روبرتو بنینی، ایتالیا، فرانسه، آلمان، ۲۰۰۲)
دام مرگ (کاترین بیگلو، امریکا، انگلستان، آلمان، ۲۰۰۲)
مسابقه سینمای ایران
اینجا چراغی روشن است (سیدرضا میرکریمی)
بهشت جای دیگری است (عبدالرسول گلبن)
خاموشی دریا (وحید موساییان)
دنیا (منوچهر مصیری)
دوشیزه (محمد درمنش)
دیوانه ای از قفس پرید (احمدرضا معتمدی)
رای باز (مهدی نوربخش)
رقض در غبار (اصغر فرهادی)
روز کارنامه (مسعود کرامتی)
زیستن (رضا سبحانی)
شبهای روشن (فرزاد مؤتمن)
صنوبر (مجتبی راعی)
صورتی (فریدون جیرانی)
عروس خوش قدم (کاظم راست گفتار)
عشق فیلم (ابراهیم وحیدزاده)
فرش باد (کمال تبریزی)
کولی (علی شاه حاتمی)
گاهی به آسمان نگاه کن (کمال تبریزی)
نامه های باد (علی رضا امینی)
نغمه (ابوالقاسم طالبی)
نفس عمیق (پرویز شهبازی)
واکنش پنجم (تهمینه میلانی)
فیلمهای میهمان
تهران ساعت ۷ صبح (امیرشهاب رضویان)
جوجه اردک من (امیر فیضی)
خورشید مصر (بهروز یغماییان، شهرام خوارزمی)
دخیل (داریوش یاری)
رومشکان (ناصر غلامرضائی)
زمانه (حمیدرضا صلاحمند)
ستاره های سربی (مهدی ودادی)
علی و دنی (وحید نیکخواه)
قطار کودکی (سیروس حسن پور)
نبات داغ (محمدعلی آهنگر)
نورا (محمود شولیزاده)
مسابقه فیلمهای اول
بهشت چای دیگری است (عبدالرسول گلبن)
جوجه اردک من (امیر فیضی)
خورشید مصر (بهروز یغمائیان، شهرام خوارزمی)
دخیل (داریوش یاری)
دوشیزه (محمد درمنش)
رای باز (مهدی نوربخش)
رقص در غبار(اصغر فرهادی)
زمانه (حمیدرضا صلاحمند)
زیستن (رضا سبحانی)
عروس خوش قدم (کاظم راست گفتار)
علی و دنی (وحید نیکخواه)
قطار کودکی (سیروس حسن پور)
گاگومان (محمد رسول اف)
نامه های باد (علیرضا امینی)
نورا (محمود شولیزاده)
اسیر، انتظار،… (محمد احمدی)
باز هم زندگی کنید (سهند صمدیان)
جایی برای بازگشت (علیرضا رضائی)
داریکاتور (وحید امیرخانی)
دیار فراموش شده (سوسن شمس)
رمز مرز (زهرا صنم نو)
سپیده مثل زغال (ناصر ناصرپور)
ستاره های خاکستر (محمود حیدری)
شالیزه (اعظم نجفیان)
طلوع تاریک (ابراهیم شیبانی)
نیمکت (مرتضی علی عباس میرزائی)
… و عشق (فرشید نوابی)
مسابقه فیلمهای کوتاه سینمای بین الملل
آپاراتچی (مایکل بیتس، استرالیا، ۲۰۰۲)
آخرین آرزو (خوس اوچوآ، ماریو ماندوخانو، مکزیک، ۲۰۰۲)
آسمانهای آبی (آن مری فلمینگ، کانادا، ۲۰۰۲)
آسیب پذیر (کیس فان اس، چین، ۲۰۰۱)
آه، خدای من! (کریستوف وان رومپای، بلژیک، ۲۰۰۱)
انقلاب (مارتین زرت، اسپانیا، ۲۰۰۲)
باران تابستانی (سباستیان پورشکه، آلم
کانال تلگرام سینما قدس اردبیل
https://t.me/joinchat/AAAAAEJFTwuDP2pQtQaVYw
وب سایت رسمی سینما قدس اردبیل:
http://www.cinemaghods.com