وبسایت اردبیل سینما تقدیم می کند: مجموعه آرامگاه و خانقاه شیخ صفی الدین اردبیلی – باستان شناسان بر این عقیده اند که ساخت این مجموعه طی چهار مرحله و در زمانهای مختلف انجام شده مرحله اول آن از سال ۱۳۰۰ تا ۱۳۴۹ میلادی می باشد. در این برهه زمانی طرح اولیه بقعه تنظیم شد و بناهای خانقاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی، حرم‌خانه، ساحت گنبد الله الله، عمارت دارالحفاظ، شاه نشین، چله خانه و حیاط میانی جدید ساخته شدند. در مرحله دوم که از سال ۱۳۴۹ تا ۱۵۴۴ میلادی بود مقبره شاه اسماعیل و مقبره مادرش، شهیدگاه، جنت سرا، دار الحدیث و حیاط آرامگاه در قسمت جنوبی بقعه شیخ صفی‌الدین بنا شدند. ساخت بیشتر این سازه ها به قرن شانزدهم میلادی برمی گردد. در مرحله سوم نیز که از سال ۱۵۴۴ تا ۱۷۵۲ میلادی طول کشید چینی خانه (به شکل معاصر آن )، دروازه شاه عباسی و حیاط باغ بنا شدند. و نهایتاً در مرحله چهارم که از سال ۱۷۵۲ تا قرن بیستم میلادی بوده است مدرسه، سرویس های بهداشتی، موتور خانه و گلخانه ساخته شدند که البته بیشتر این بناها نیز در قرن بیستم ساخته شده است.
در کل ساخت این مجموعه از ابتدای قرن شانزدهم تا اواخر قرن هجدهم به طول انجامید و محلی برای زیارت طبق آیین صوفیان بود. این بنا همچنان محلی برای عبادت و زیارت است.
به نشانه هفت وادی عرفان تصوف مسیر دسترسی به بقعه شیخ از هفت بخش، تشکیل شده که بوسیله هشت دروازه، به نشانه هشت نگرش تصوف از هم تفکیک شده‌اند . خوشبختانه نما و فضای داخلی بقعه و تزئینات آن سالم باقی مانده و تخریب نشده اند. بقعه شیخ صفی‌الدین مجموعه‌ای کمیاب از معماری اسلامی در قرون وسطی میباشد. مجموعه ای تشکیل شده از ساختمان هایی با سبک معماری آذری و اصفهانی که همه از شاهکارهای معماری ایران در دوره صفویه هستند و هسته مرکزی و اولیه این مجموعه آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی است.
ساختمان های پیرامون آرامگاه شامل خانقاه چینی خانه، آرامگاه شاه اسماعیل و بی بی آغاماه منیر، حرم خانه، جنت سرا، تالار تنبی و چله خانه میباشد. در دوران سلطنت پادشاهان صفوی، نقش این مجموعه تغییر کرد و به خاطر وجود بقعه با ارزش موسس سلسه صفویه، به یکی از مهمترین مکان‌های سیاسی تبدیل شد. شاه اسماعیل، وارث شیخ صفی الدین و رهبر صوفی مسلک خانقاه، اولین شاه سلسله صفویه شد و تشیع را به عنوان دین رسمی کشور اعلام کرد.
در ساخت مجموعه، برای استفاده بهینه از فضای موجود و ایجاد کاربری‌های متنوع (از جمله کتابخانه، مسجد، مدرسه، بقعه، آب انبار، بیمارستان، آشپزخانه، نانوایی و تعدادی دفتر کار) از فرم‌های معماری سنتی ایران استفاده شده است.
منبع: سایت سفر ایران
آدرس وبسایت سینما قدس اردبیل: http://www.cinemaghods.com